Internet is alomtegenwoordig. Je kan je kinderen er niet voor afsluiten. Op een goede wijze gebruik maken van dit fantastische hulpmiddel, is een essentiële vaardigheid. Als ouder dien je een sensibiliserende rol op te nemen om dit internetgebruik verantwoord en veilig te laten plaatsvinden.
Zoals bij alle andere opvoedingssituaties, zijn respect en dialoog belangrijk. Het is met andere woorden nodig om als ouder je bezorgdheden omtrent internetgebruik te verwoorden naar je kinderen. Een open relatie met je kinderen in verband met verantwoordelijk internetgebruik, is beter dan gelijk welke technologische barrière.
Tips:
- Zet de computer op een zichtbare plaats.
- Maak afspraken.
- Voorzie voor elk half uur computertijd een half uur buitenspelen.
- Schakel de ouderbescherming op je computer in.
- Zorg dat je toegang hebt tot de paswoorden van de accounts van je jonge kinderen.
- Respecteer de leeftijdsgrenzen die door websites worden opgelegd.
Online is veel te vinden omtrent de veiligheid van kinderen op het internet. Op de website in samenwerking met de Gezinsbond en Childfocus zijn verschillende educatieve video’s verzameld rond dit thema. Raadpleeg de website www.veiligonline.be.
Sociale Netwerken
Informeer je voldoende op voorhand hoe je je kind zo goed mogelijk beschermt op de diverse sociale netwerken. Sites als Facebook hebben de neiging om je privacyinstellingen op regelmatige basis aan te passen. Het is dus belangrijk om dit op geregelde tijdstippen te controleren. Zorg ervoor dat een profiel zodanig is ingesteld dat het alleen zichtbaar is voor vrienden. Wees echter gerust, je kind zal op termijn de vaardigheden verwerven om dit zelf toe te passen.
Gamen
Als ouder bepaal je zelf hoe lang je kind videospelletjes speelt, net zoals je dat doet voor TV kijken. Bekijk samen met je kind welk spel hij/zij graag speelt en hoe lang dit mag duren.
Informeer je op voorhand ook over de inhoud van spelletjes. Zo vermijd je dat je kind aan ongepaste inhoud wordt blootgesteld. Wees hier open in. Maak duidelijk waarom je niet wilt dat je kind een bepaald spel speelt.
Verschillende online spelletjes vereisen ook dat je een account instelt en kredietgegevens verschaft om toegang te krijgen tot zogenaamde “premium features”. Met een eenvoudige druk op de knop kan je kind een gepeperde rekening bijeen spelen. Lees dus zeker eerst de kleine lettertjes voor je een spelletje aankoopt of je kind toelaat om het te spelen. Beslis op voorhand of je kind geld mag investeren in een online game.
Veiligheid op het internet
Ongepaste inhoud
Het spreekt voor zich dat het internet een fantastisch hulpmiddel is. Helaas staat het ook vol met beelden die ongepast zijn voor kinderen. Als ouder is het van belang om te weten hoe je moet omgaan met de gewelddadige, racistische en seksuele beelden die je kinderen op het internet kunnen aantreffen. Zorg er voor dat je kinderen zich veilig voelen om deze informatie met je te delen.
Een eerste stap die je kan nemen is het installeren van een filter. Deze houden op een efficiënte manier bepaalde websites tegen waarvan je niet wilt dat je kind er toegang toe heeft. Dit volstaat echter niet. Geen enkele filter is waterdicht. Het is belangrijk dat je een open communicatie behoudt met je kinderen over wat ze online hebben aangetroffen. Laat ze hun verhaal doen en benadruk waarden als respect voor elkaar. Zoals altijd is een positieve opvoeding het belangrijkste hulpmiddel om te garanderen dat je kinderen hun negatieve ervaringen met je delen.
Privacy
Een van de voornaamste regels online is: “Eens op het internet, voor altijd op het internet.” Je moet je kinderen dus leren om op een bewuste manier informatie te delen. Zelfs wanneer het profiel van je kinderen goed beveiligd is, kan informatie altijd worden gedeeld en verspreid. Het is belangrijk om je kinderen hiervan goed te doordringen. Zorg er voor dat ze zo weinig mogelijk persoonlijke informatie online zetten. Ter illustratie: een volledig ingevuld Facebookprofiel verraadt waar en wanneer je bent geboren, waar je woont, wie je werkgever is… Deze persoonlijke informatie wordt liefst zo weinig mogelijk online gezet.
De belangrijkste les die je kind kan leren is: “Denk na voor je iets deelt.” Een effectieve techniek is het vergelijken van online en offline situaties. Bijvoorbeeld als je een foto van jezelf in ondergoed online zet, is dat hetzelfde als in je ondergoed over straat lopen. Maak je kind ervan bewust dat op het internet ook veel valse informatie staat. Lijkt iets te mooi om waar te zijn, dan is het dat ook waarschijnlijk. Je vult dus beter je bankgegevens of je telefoonnummer niet in omdat je als 100.000ste bezoeker van een website een nieuwe auto hebt gewonnen.
Maak je kinderen ervan bewust wat de gevolgen zijn van het uitlekken van seksueel expliciet materiaal, ook wel sexting genoemd. Hoewel dit in vele gevallen niet problematisch is, kan het uitlekken van expliciet materiaal niet worden uitgesloten. Wanneer dit gebeurt, probeer je het best rustig te blijven en je kind niet te veroordelen. De snelste manier om ongewenste expliciete informatie offline te krijgen, is door de persoon die het oorspronkelijk deelde op te sporen en hem of haar te overtuigen om het offline te halen. Lukt dit niet, schakel dan Child Focus in. Probeer zicht te krijgen op de situatie. Over welke informatie gaat het? Wie verspreidde het? Wie heeft het gezien? Wanneer je kind met diegene die het materiaal deelde op school zit, een sport beoefent of dergelijke meer, licht dan ook daar de verantwoordelijke in over de situatie.
Net omdat je geen enkele garantie hebt dat je persoonlijke informatie privé blijft online, is het belangrijk om privacyinstellingen goed te bewaken. Analyseer hoe zichtbaar het profiel van je kind is. Pas het samen aan om het zo goed mogelijk te beschermen.
Computercriminaliteit
Helaas hebben ook criminelen hun weg naar het internet gevonden. Het is belangrijk om stil te staan bij daders die online hun slachtoffers zoeken en hoe je je kinderen hiertegen het best beschermt.
Grooming
We spreken van grooming wanneer een volwassene toenadering zoekt tot een kind en het manipuleert met oog op seksueel contact. Daders nemen de tijd om het vertrouwen van je kind te winnen en een band op te bouwen. Groomen kan plaatsvinden via chatboxen, mail, webcams, sociale media… Het seksuele contact dat er op volgt kan zowel offline als online plaatsvinden. De dader kan dubbel misbruik plegen door het nemen en verspreiden van beelden van je kind.
Welke stappen kan je als ouder nemen om te vermijden dat je kinderen slachtoffer worden?
- Leg je kinderen uit wat grooming is. Wijs hen er op dat de dader geen goede bedoelingen heeft en dat zijn daden en karakter manipulatief zijn.
- Informeer je kinderen over de gevaren van een persoonlijke ontmoeting. Willen ze hier toch mee doorgaan, zorg er dan voor dat er iemand bij is en dat de afspraak op een openbare locatie doorgaat.
- Maak duidelijk dat ze nee mogen zeggen en weg mogen klikken wanneer ze zich niet op hun gemak voelen bij online contacten.
- Vertel dat ze met iemand moeten praten als ze iets verontrustends hebben gezien of meegemaakt.
- Maak afspraken. Ze mogen geen beeldmateriaal delen waar ze later spijt van kunnen krijgen of die seksueel uitnodigend zijn. Ook seksueel getinte e-mailadressen en nicknames zijn geen goed idee.
- Vertel waarom ze nooit telefoonnummers of adressen aan onbekenden mogen doorgeven.
- Blijf in de buurt als je kind op het internet surft.
- Moedig hen aan om enkel online contacten te hebben met mensen die ze kennen.
Wanneer je kind slachtoffer is geworden van een online dader, schakel dan de politie in. De psychologische schade die een kind van grooming en het eventuele seksuele misbruik ondervindt is niet te onderschatten. Schakel indien nodig hulp in.